1983 yılında büyük bir video oyun krizi yaşandı. Atari başta olmak üzere büyük oyun şirketleri de bu krizden nasibini aldı.
1983-1985 yıllarında yaşanan bu kriz, video oyun endüstrisindeki ilk kriz olma niteliği taşıyor. Bu krizin ortaya çıkmasında birkaç etken ve spekülasyon bulunmaktadır. Bu süreçte kalite kontrol sistemi bulunmamaktaydı ve oyun şirketleri kalitesiz oyunlar üretiyordu. Kullanıcılar, bu kalitesiz oyunlara karşı güvenlerini kaybedince oyun satışları düştü.
Rekabetin yüksek olmasına rağmen, talebi karşılamak için oyun şirketleri çok sayıda oyun üretti. Ancak bu oyunlar satılmayınca stoklar birikti ve birçok oyun şirketi zor durumda kaldı. Gelirler 3,2 milyar dolardan yaklaşık %97 düşerek 100 milyon dolara geriledi ve birçok oyun şirketi iflas etti.
Atari’nin geliştirdiği dünyanın en kötü oyunu: E.T.
Atari, o dönemin önde gelen video oyun şirketlerinden biriydi. Şirket; Steven Spielberg imzalı, gişe rekorları kıran ve dört Oscar ödülü kazanan ikonik film E.T. the Extra-Terrestrial’ın haklarını satın alarak, bu popüler hikâyeyi video oyun dünyasına taşıma kararı aldı.
Yüksek heyecanla başlanan bu proje, oyunun Noel’e yetiştirilme arzusuyla birlikte geldi. Yöneticiler, yılbaşına kadar yetiştirilemezse oyunun başarısız olacağına inanıyorlardı.
Bu baskı altındaki ekip, oyunu sadece 5 haftada geliştirmek zorunda kaldı. Ancak Atari’nin ürettiği 4 milyon E.T. kasetinden sadece 1,5 milyonu satılabilmişti. E.T. oyunu, beklenen başarıyı elde edemedi ve kullanıcıların çok sayıda şikâyetiyle karşılaştı.
Oyuncuların birçoğu, oyunlarını iade etmek istiyorlardı. Zamanın analistleri, konsol oyunlarının ve yazılımların uzun süreli sürdürülebilirliği konusunda endişelerini dile getirdi. Gazeteler, oyun endüstrisinin bir balon olduğu ile ilgili yazılar yazmaya başladı.
Sonuç olarak milyonlarca kaset iade edildi. Bundan dolayı stoklar birikti. Oyunda çok fazla iade olduğu için Atari firması bu oyunları New Mexico’daki boş araziye gömdü. Atari firması bu yaşananlardan sonra büyük bir itibar kaybetti.
Peki gerçekten Atari ve E.T., 1983’teki video oyun krizinin sebebi miydi?
Bu oyun, 1983’teki video oyun krizinin ana nedeni olarak görüldü. E.T., kötü bir oyundu fakat Atari’yi yok etmedi. Atari’nin çöküş sebebi, tam olarak 10 milyon tane daha Atari 2600‘ü artık doymuş olan piyasaya sürmüş olmasıydı.
1985’te Nintendo Entertainment System NES başarısı sayesinde video oyun krizi düzeldi. Ancak akıllarda hâlâ gömülen oyunlar kaldı.
Film yapımcıları, belgesel yapmak için E.T. oyun kasetlerinin olduğu tahmin edilen çöp sahasını kazdı. Kazı yaklaşık birkaç ay sürdü ve 26 Nisan 2014’te tamamlandı. Gömülen 728.000 oyundan 1.300’ü bulundu.
Burası, çok ilginç tarihi olaylara tanıklık eden bir bölge. Atom bombasının ilk test edildiği bölgeye oldukça yakın, bunun yanı sıra uzaya giden ilk şempanze olan Ham’in mezarı da burada yer alıyor.
Peki, E.T. oyunu nasıl oynanır ?
Oyunun temel amacı; uzayda üç telefon parçasını bulup, ardından uzaylı dostlarını arayıp eve dönmekti. Oyuncular, oyuna 9.999 hareket hakkı ile başlıyor. Her hareket edildiğinde bu sayı azalıyor.
Oyunda karakter zıplayabiliyor, uçabiliyor; ayrıca hızlı hareket de edebiliyor. Başlangıçta karakteri bir uzay aracıyla bırakıyorlar ve oyuncu, telefon parçalarını bulmaya çalışıyor.
Ayrıca etraftaki düşmanlardan kaçarak veya üstlerine atlayarak onları yere sürükledikten sonra alt etmek mümkün. Karakter, bazı noktalardan çukura düşebiliyor ve geri çıkmak için uçmak gerekiyor.
Oyuncu, bazen aynı noktaya döndüğü için geri düşebiliyor; bu da oyundaki sinir bozucu durumlardan bir diğeri. Buna ek olarak oyunda çukura düştüğünde ölmek de mümkün.
Geçtiğimiz sene 50. yıl dönümünü kutlayan Atari, 1983 video oyun krizinin simgesi hâline gelmiş olsa da günümüze kadar birçok başarılı oyunla adından söz ettirmeyi başardı.
Pong, Breakout, Pac-Man gibi bu öncü oyunlar,; piyasadaki sayısız oyunun ilham kaynağı olmuştur.
